Παρασκευή 10 Απριλίου 2020

Πόσο αντιπροσωπευτική είναι η αποτύπωση της εξάπλωσης του COVID-19;




Λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό κρουσμάτων (2011 σήμερα Παρασκευή 10.04.2020) και την χωρική τους κατανομή στην Ελλάδα (Νομός Καρδίτσας: 0 κρούσματα) (Πηγή: https://lab.imedd.org/covid19/), ας μου επιτραπεί μια αντιστοιχία.

Αυτός είναι ένας χάρτης που δημιούργησα, βασιζόμενος σε δεδομένα από το Υπουργείο Υγείας (περίοδος αναφοράς 1961 - 2001), για να αποτυπώσω την ιδιαίτερη γεωγραφία των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων της Λεϊσμανίασης (ΚΑΛΑ ΑΖΑΡ). Όσο πιο έντονο είναι το κόκκινο χρώμα τόσο περισσότερα είναι τα περιστατικά. Τον χρησιμοποιώ στο πλαίσιο του προγράμματος μη τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του ΠΕΣΥΔΑΠ, ώστε να εξηγήσω μια παραδοξότητα: Γιατί εμφανίζονται μεγαλύτερες συγκεντρώσεις κρουσμάτων στον Νομό Αττικής (κατά προσέγγιση 28 κρούσματα/ 100.000 πολίτες), σε σχέση με το σύνολο των συγκεντρώσεων σε όλους τους υπόλοιπους Νομούς (κατά προσέγγιση 1,5 κρούσμα/ 100.000 πολίτες);

(Είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου Ευρώ που απευθύνω στους μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα). 

Μήπως είναι ο πληθυσμός; Μπορεί ο Νομός Αττικής να είναι ο μεγαλύτερος πληθυσμιακά στην Ελλάδα, ωστόσο οι υπόλοιποι Νομοί αθροιστικά υπερτερούν και άρα θα έπρεπε να είχαν περισσότερα κρούσματα. Μήπως είναι τα ιδιαίτερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά; Ναι, αλλά δεν δικαιολογούν αυτήν την χωρική κατανομή. Η υπογραφή στην επιταγή του ενός εκατομμυρίου Ευρώ πηγαίνει σε όποιον απαντά "Έρευνα" (ευτυχώς κανείς μέχρι τώρα). Πράγματι, στον Νομό Αττικής εδρεύουν ιδρύματα που για την περίοδο αναφοράς προήγαγαν την έρευνα (Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ κα). Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται προφανές ότι με την πραγματοποίηση μαζικότερων διαγνωστικών τεστ ανά την Επικράτεια η χωρική έκφραση του φαινομένου θα ήταν διαφορετική. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στη συγκεκριμένη περίπτωση το παθογόνο μπορεί να ανευρίσκεται σε μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού, χωρίς όμως να προκαλεί νόσο.

Αντίστοιχα, η αποτύπωση της εξάπλωσης του COVID-19 είναι πιο αντιπροσωπευτική στον βαθμό που γίνονται πιο μαζικά διαγνωστικά τεστ. Αλλιώς παγιδευόμαστε σε παραδοξότητες.